“กว่าจะถึงวันนี้” ฉบับปรับปรุงใหม่ 2553
โดยอำไพ หมวดทอง (011พท)
ท่านลองเดา..ว่าใคร (คนใต้) มาอยู่ขอนแก่นคนแรก และมาเมื่อไร ?
หลายปีมาแล้ว ผมเคยเขียน “กว่าจะถึงวันนี้” ไว้ครั้งหนึ่งแล้ว ซึ่งจริงๆแล้ว ครั้งก่อน ผมได้ย้อนอดีตไปไม่ไกล และต่อมา (ต้นปี 2553) ผมยังติดใจและสนใจว่าอดีตของพวกเรามาอยู่ที่ขอนแก่นกันอย่างไร ? และมากันเมื่อไร ? หรือพูดง่ายๆว่าอยากจะบันทึกอดีตของพวกเราไว้ให้คนรุ่นหลัง (ที่สนใจ) ได้รู้ ว่ามีความเป็นมาอย่างไร ผมก็ได้เริ่มสืบหาข้อมูลเพิ่มเติมจากคนรุ่นเก่า หรือบ้างก็เป็นทายาท ซึ่งบรรพบุรุษ ได้ตายจากไปแล้ว ทำให้ผมได้ย้อนรอยอดีตของพวกเราไปไกลพอสมควร
ประมาณปี พ.ศ. 2478 (คาดว่าน่าจะเป็น) สามีภรรยาคู่แรกที่เข้ามาอยู่ขอนแก่น คือ คุณลุงยล หาญเผชิญ (แซ่ห่าน) (สมาชิกเลขที่ 044 นศ) จากปากพนัง จ.นครศรีธรรมราช กับคุณป้าสมพงษ์ (แซ่เค้า) หาญเผชิญ (สมาชิกเลขที่ 102 สฎ) จากเกาะสมุย จ.สุราษฎร์ธานี (ทั้งสองได้เสียชีวิตไปแล้ว) ได้เดินทางมาเพื่อหาทำเลทำมาหากิน ได้สำรวจผ่านมาในหลายพื้นที่ และในที่สุดก็ได้ตั้งหลักปักฐาน ลงที่ขอนแก่น ได้ทำธุรกิจหลายอย่างตามลักษณะของนักสู้จากปักษ์ใต้ ตั้งแต่เลี้ยงหมู ให้เช่าสามล้อถีบ จนกระทั่งได้ก่อสร้างโรงแรมไม้แห่งแรกในขอนแก่น “ชื่อโรงแรมสุริยน” ตั้งอยู่ที่ ถนนศรีจันทร์ ตรงข้ามทางเข้าโรงแรมโฆษะ (คนเก่าๆ แต่ต้องเก่ามากๆ คงเคยเห็น) และเมื่อบ้านเมืองเจริญขึ้น ก็ได้รื้อออกไป และขายที่ดินในที่สุด (ข้อมูลจากบุตรี คุณอารมณ์ หาญเผชิญ)
ประมาณ 19 ปี ต่อมา คือปี พ.ศ. 2497 คุณพี่กุศล ยิ่งสังข์ (สมาชิก 088 ชพ) จากจังหวัดชุมพร ได้ย้ายมารับราชการที่สำนักงานคลังจังหวัดขอนแก่น และได้ย้ายวนเวียนอยู่แถวๆ อีสาน และปัจจุบันได้ปักหลักอยู่ที่ 364 ถนนกลางเมือง บ้านเมืองเก่า ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น (ข้อมูลจากพี่กุศลฯ/ ยังมีสุขภาพดี)
อีกประมาณ 4 ปี ต่อมา คือในปี พ.ศ.2501 คุณพี่สุธรรม พลการ ได้ย้ายมาจากธนาคารนครหลวงไทย จำกัด สาขาอุดรธานี มาเป็นสมุห์บัญชี ธนาคารนครหลวงไทยจำกัด สาขาขอนแก่น พี่สุธรรมฯ ได้แต่งงานกับสาวขอนแก่น ชื่ออภิญญา...... และได้ตั้งรกรากอยู่ที่ขอนแก่น (ดูรายละเอียดประวัติพี่สุธรรมฯได้ใน Website ของสมาคม)
(คุณพี่กุศล ยิ่งสังข์ ได้เล่าต่อว่า) ต่อมา ปี พ.ศ. 2508 นายแจ้ง ชลสุวรรณ์วัฒน์ (เสียชีวิตแล้ว) ภูมิลำเนาเดิมจังหวัด............ ได้ย้ายมาจากคลังจังหวัดชัยภูมิ มารับตำแหน่งคลังจังหวัดขอนแก่น (ระหว่าง พ.ศ. 2508 -2509) และมีนายขีด ยิ่งสังข์ (เสียชีวิตแล้ว) ซึ่งมีศักดิ์เป็นอาของพี่กุศลฯได้ย้ายมาเป็นนายอำเภอน้ำพอง และพี่กุศลฯ ซึ่งอยู่ในเหตุการณ์ ได้เล่าว่า การจัดงานชุมนุมชาวปักษ์ใต้ครั้งแรกของพวกเรานั้น จริงๆแล้ว คุณแจ้งฯ เป็นผู้เริ่มคิด แต่ติดอยู่ที่ไม่กล้า เพราะคิดมาก เกรงใจผู้ว่าราชการจังหวัด (นายสมชาย กลิ่นแก้ว ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่นในสมัยนั้น) จึงได้ไปปรึกษาหารือกับคุณขีดฯ และตกลงให้ คุณขีดฯ ซึ่งเป็นนายอำเภอน้ำพองเป็นประธานจัดงานชุมนุมชาวปักษ์ใต้ขอนแก่นคนแรก ในปี พ.ศ. 2509 นี่คือที่มาของการจัดงานชุมนุมฯ
ปี พ.ศ. 2507 ได้มีการจัดตั้งมหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.) และรับนักศึกษา 2 คณะ คือ คณะเกษตรศาสตร์ และคณะวิศวกรรมศาสตร์ แต่ยังไม่มีอาคารเรียนของตัวเอง จึงได้ฝากเรียนอยู่ที่คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยแพทย์ศาสตร์ กทม. (ปัจจุบันคือมหาวิทยาลัยมหิดล) ก่อน จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2509 ได้ย้ายนักศึกษามาเรียนในสถานที่ปัจจุบัน จึงเป็นจุดเริ่มต้นหลักให้คณาจารย์และเจ้าหน้าที่ของมหาวิทยาลัย ข้าราชการส่วนอื่นๆ และนักธุรกิจที่เป็นคนใต้ หลั่งไหลกันเข้ามาอยู่ที่ขอนแก่น ซึ่งไม่ทราบว่าใครมาก่อนใคร ผมขอสรุปได้พอเป็นสังเขปได้ดังนี้
หมายเหตุ ( ต ) = เสียชีวิตไปแล้ว
หมายเหตุ (ผมผู้เขียน มาอยู่ที่ขอนแก่น ต้นปี 2511) ในแต่ละช่วงเวลา ซึ่งอาจมีคนอื่นๆ เข้ามาอยู่เพิ่มเติมได้ แต่ผมจะเขียนเฉพาะที่ผมทราบ และหากท่านมีข้อมูล เพิ่มเติม ก็กรุณาแจ้งให้ทราบด้วย จักขอบคุณเป็นอย่างยิ่ง